Τον κ. ΕΡΙΚ ΕΜΑΝΟΥΕΛ ΣΜΙΤ δεν τον γνωριζω αλλα βρηκα το αρθρο της εφημεριδας "ΤΑ ΝΕΑ" για το καινουριο βιβλιο του πολυ ενδιαφερον. http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20070524&nid=4809070
«Η φιλοσοφία είναι ο δρόμος μέσα από τον οποίο μπορείς να απαλλαγείς από τον φόβο της ζωής και του θανάτου», λέει ο μεταφρασμένος σε 40 χώρες συγγραφέας Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ
«Οι θρησκείες είναι πολιτισμικός θησαυρός, αλλά και η αθεΐα έχει πνευματικότητα», λέει ο Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας Ερίκ Εμμανουέλ Σμιτ
Σ το τελευταίο μυθιστόρημα του Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ «Το παιδί του Νώε», που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, ένας επτάχρονος Εβραίος, το 1942, παραδίδεται από τους γονείς του στον καθολικό ιερέα Πονς, για να σωθεί από το αντιεβραϊκό μένος. Το οικοτροφείο του ιερέα μετατρέπεται σε ένα είδος κιβωτού του Νώε, καθώς ο πατέρας Πονς, για να περισώσει έναν πολιτισμό που κινδυνεύει να εξαφανιστεί, διδάσκει ο ίδιος, αν και καθολικός, την εβραϊκή θρησκεία στο παιδί, ελλείψει άλλου που να μπορεί να το κάνει.
«Ο Θεός είχε χιούμορ. Γι΄ αυτό έστειλε στον κόσμο πολλούς προφήτες και πολλές θρησκείες. Το θέμα είναι να έχουμε χιούμορ κι εμείς», λέει στα «ΝΕΑ» ο Γάλλος φιλόσοφος, μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας- πρόσφατα ο Σπύρος Ευαγγελάτος ανέβασε στο «Αμφι-Θέατρο» το έργο του «Το ξενοδοχείο των δύο κόσμων».
Βέβαια με το χιούμορ υπάρχουν προβλήματα, όπως έδειξε προ μηνών η υπόθεση του σκίτσου του Μωάμεθ. «Πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να γράφουμε και να σχεδιάζουμε ό,τι θέλουμε. Αλλά η πραγματική μάχη είναι να δημιουργήσουμε χιούμορ και απόσταση από τα πράγματα. Και αυτό είναι μια πολιτική μάχη», λέει. Άλλωστε, ο ίδιος, στο πρόσφατο βιβλίο του «Οντέτ Τουλμόντ» που γυρίστηκε και ταινία σε δική του σκηνοθεσία, βάζει τον Χριστό να κάνει τα θαύματα μέσα από καθημερινές ασχολίες- εμφανίζεται άλλοτε ως θυρωρός, άλλοτε να πλένει...
Πάντως, ο Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ, συγγραφέας μεταφρασμένος σε 40 χώρες, που προσκλήθηκε και μίλησε σε ειδική εκδήλωση στην πρόσφατη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, μιλά πολύ για θρησκευτικά θέματα. «Πράγματι, αλλά χωρίς να μιλάω με θρησκευτικό τρόπο», παραδέχεται και συνεχίζει: «Οι θρησκείες είναι ένας θησαυρός του πολιτισμού. Όταν σπούδαζα φιλοσοφία αναζητούσα τη μοναδική απάντηση, μετά όμως κατάλαβα ότι υπήρχαν πολλές. Αυτό που έχουμε όλοι κοινό δεν είναι οι απαντήσεις, αλλά οι ερωτήσεις. Και μόνον οι ασήμαντες ερωτήσεις μπορεί να επιδέχονται μία και μοναδική απάντηση. Γι΄ αυτό και στο επίκεντρο του έργου μου είναι ο ανθρωπισμός. Κάποια στιγμή σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για την αλήθεια κι ενδιαφέρθηκα για τον άνθρωπο».
Ο ίδιος δηλώνει πιστός. «Έχω πίστη, αλλά δεν είμαι θρήσκος. Και πιστεύω σε έναν θεό που μοιάζει με αυτόν του χριστιανισμού. Πρέπει να καταλάβουμε ότι μπορούμε να επηρεαζόμαστε από μια θρησκεία, χωρίς να αποδεχόμαστε τυφλά όλα όσα λέει. Σε προηγούμενες δεκαετίες υπήρχε στη Γαλλία το δίλημμα "καθολικός ή άθεος". Τώρα τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Και προσωπικά διεκδικώ μία φιλοσοφική θέση.
Συχνά από τις εφημερίδες ζητούν ταυτόχρονα τη δική μου άποψη κι εκείνη του φίλου μου φιλοσόφου Αντρέ Κοντ Σπο ντβίλ. Εγώ είμαι πιστός, εκείνος είναι άθεος, αλλά κατά βάθος λέμε τα ίδια. Η αθεΐα έχει κι αυτή πνευματικότητα», λέει.
Τον Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ τον ενδιαφέρουν όλες οι θρησκείες- ακόμη και ο πολυθεϊσμός- γιατί τις θεωρεί παραγωγούς του πολιτισμού: «Η έννοια της αγάπης είναι προεξάρχουσα σε όλες τις θρησκείες. Όλες εντάσσουν στον λόγο τους τη συμπόνια και την αποδοχή του πόνου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ασκούμε κριτική στον φανατισμό, από τον οποίο άλλες αποκαθάρθηκαν και άλλες όχι. Εξάλλου, δεν πρέπει να υπερβάλλουμε με την κουλτούρα του πόνου- προσωπικά την απεχθάνομαι, όπως άλλωστε θεωρώ αρνητική και την περιφρόνηση του σώματος». Όταν τον ρωτάμε για τη μαντίλα στα γαλλικά σχολεία, δείχνει προβληματισμένος: «Έχω αλλάξει πολλές φορές θέση. Στην αρχή ήμουν κατά της απαγόρευσης. Μετά κατάλαβα ότι χρειάζεται να δοθεί χώρος στην κοσμικότητα. Τώρα όμως βλέπω ότι οι μουσουλμάνες το ζουν ως προδοσία της πίστης τους. Και αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη».
Για τον αντισημιτισμό, θέμα που πραγματεύεται στο τελευταίο του βιβλίο, ο Ερίκ μμανουέλ Σμιτ πιστεύει ότι σήμερα φουντώνει ξανά: «Τον είδα να έρχεται πριν από 20 χρόνια, πριν καν εκδηλωθεί. Ήταν η εποχή που έμπαινα στους κύκλους των διανοούμενων και γνωριζόμουν με τις ελίτ. Από αυτές άρχισε ο νέος αντισημιτισμός. Έτσι γίνεται πάντα. Οι ελίτ αρχίζουν πρώτες. Και μετά ο λόγος απελευθερώνεται όλο και περισσότερο. Πολλοί Εβραίοι με ευχαρίστησαν για το βιβλίο αυτό, γιατί γράφει για τον αντισημιτισμό κάποιος που δεν είναι Εβραίος». Πώς όμως εξηγείται το φαινόμενο να επανέρχεται συνεχώς ο αντισημιτισμός; «Πρόκειται για ένα είδος μαγείας. Ορίζουμε τον ένοχο, τον αποδιοπομπαίο τράγο κι εκεί σταματάει η σκέψη». Ο χριστιανισμός δεν φέρει καμία ευθύνη γι΄ αυτό; «Ο χριστιανισμός ήταν αντισημίτης. Δεν είναι πια, ήταν όμως για 2.000 χρόνια».
«Ο Θεός είχε χιούμορ. Γι΄ αυτό έστειλε στον κόσμο πολλούς προφήτες και πολλές θρησκείες. Το θέμα είναι να έχουμε χιούμορ κι εμείς», λέει στα «ΝΕΑ» ο Γάλλος φιλόσοφος, μυθιστοριογράφος και θεατρικός συγγραφέας- πρόσφατα ο Σπύρος Ευαγγελάτος ανέβασε στο «Αμφι-Θέατρο» το έργο του «Το ξενοδοχείο των δύο κόσμων».
Βέβαια με το χιούμορ υπάρχουν προβλήματα, όπως έδειξε προ μηνών η υπόθεση του σκίτσου του Μωάμεθ. «Πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να γράφουμε και να σχεδιάζουμε ό,τι θέλουμε. Αλλά η πραγματική μάχη είναι να δημιουργήσουμε χιούμορ και απόσταση από τα πράγματα. Και αυτό είναι μια πολιτική μάχη», λέει. Άλλωστε, ο ίδιος, στο πρόσφατο βιβλίο του «Οντέτ Τουλμόντ» που γυρίστηκε και ταινία σε δική του σκηνοθεσία, βάζει τον Χριστό να κάνει τα θαύματα μέσα από καθημερινές ασχολίες- εμφανίζεται άλλοτε ως θυρωρός, άλλοτε να πλένει...
Πάντως, ο Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ, συγγραφέας μεταφρασμένος σε 40 χώρες, που προσκλήθηκε και μίλησε σε ειδική εκδήλωση στην πρόσφατη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, μιλά πολύ για θρησκευτικά θέματα. «Πράγματι, αλλά χωρίς να μιλάω με θρησκευτικό τρόπο», παραδέχεται και συνεχίζει: «Οι θρησκείες είναι ένας θησαυρός του πολιτισμού. Όταν σπούδαζα φιλοσοφία αναζητούσα τη μοναδική απάντηση, μετά όμως κατάλαβα ότι υπήρχαν πολλές. Αυτό που έχουμε όλοι κοινό δεν είναι οι απαντήσεις, αλλά οι ερωτήσεις. Και μόνον οι ασήμαντες ερωτήσεις μπορεί να επιδέχονται μία και μοναδική απάντηση. Γι΄ αυτό και στο επίκεντρο του έργου μου είναι ο ανθρωπισμός. Κάποια στιγμή σταμάτησα να ενδιαφέρομαι για την αλήθεια κι ενδιαφέρθηκα για τον άνθρωπο».
Ο ίδιος δηλώνει πιστός. «Έχω πίστη, αλλά δεν είμαι θρήσκος. Και πιστεύω σε έναν θεό που μοιάζει με αυτόν του χριστιανισμού. Πρέπει να καταλάβουμε ότι μπορούμε να επηρεαζόμαστε από μια θρησκεία, χωρίς να αποδεχόμαστε τυφλά όλα όσα λέει. Σε προηγούμενες δεκαετίες υπήρχε στη Γαλλία το δίλημμα "καθολικός ή άθεος". Τώρα τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα. Και προσωπικά διεκδικώ μία φιλοσοφική θέση.
Συχνά από τις εφημερίδες ζητούν ταυτόχρονα τη δική μου άποψη κι εκείνη του φίλου μου φιλοσόφου Αντρέ Κοντ Σπο ντβίλ. Εγώ είμαι πιστός, εκείνος είναι άθεος, αλλά κατά βάθος λέμε τα ίδια. Η αθεΐα έχει κι αυτή πνευματικότητα», λέει.
Τον Ερίκ Εμανουέλ Σμιτ τον ενδιαφέρουν όλες οι θρησκείες- ακόμη και ο πολυθεϊσμός- γιατί τις θεωρεί παραγωγούς του πολιτισμού: «Η έννοια της αγάπης είναι προεξάρχουσα σε όλες τις θρησκείες. Όλες εντάσσουν στον λόγο τους τη συμπόνια και την αποδοχή του πόνου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να ασκούμε κριτική στον φανατισμό, από τον οποίο άλλες αποκαθάρθηκαν και άλλες όχι. Εξάλλου, δεν πρέπει να υπερβάλλουμε με την κουλτούρα του πόνου- προσωπικά την απεχθάνομαι, όπως άλλωστε θεωρώ αρνητική και την περιφρόνηση του σώματος». Όταν τον ρωτάμε για τη μαντίλα στα γαλλικά σχολεία, δείχνει προβληματισμένος: «Έχω αλλάξει πολλές φορές θέση. Στην αρχή ήμουν κατά της απαγόρευσης. Μετά κατάλαβα ότι χρειάζεται να δοθεί χώρος στην κοσμικότητα. Τώρα όμως βλέπω ότι οι μουσουλμάνες το ζουν ως προδοσία της πίστης τους. Και αυτό πρέπει να το λάβουμε υπόψη».
Για τον αντισημιτισμό, θέμα που πραγματεύεται στο τελευταίο του βιβλίο, ο Ερίκ μμανουέλ Σμιτ πιστεύει ότι σήμερα φουντώνει ξανά: «Τον είδα να έρχεται πριν από 20 χρόνια, πριν καν εκδηλωθεί. Ήταν η εποχή που έμπαινα στους κύκλους των διανοούμενων και γνωριζόμουν με τις ελίτ. Από αυτές άρχισε ο νέος αντισημιτισμός. Έτσι γίνεται πάντα. Οι ελίτ αρχίζουν πρώτες. Και μετά ο λόγος απελευθερώνεται όλο και περισσότερο. Πολλοί Εβραίοι με ευχαρίστησαν για το βιβλίο αυτό, γιατί γράφει για τον αντισημιτισμό κάποιος που δεν είναι Εβραίος». Πώς όμως εξηγείται το φαινόμενο να επανέρχεται συνεχώς ο αντισημιτισμός; «Πρόκειται για ένα είδος μαγείας. Ορίζουμε τον ένοχο, τον αποδιοπομπαίο τράγο κι εκεί σταματάει η σκέψη». Ο χριστιανισμός δεν φέρει καμία ευθύνη γι΄ αυτό; «Ο χριστιανισμός ήταν αντισημίτης. Δεν είναι πια, ήταν όμως για 2.000 χρόνια».
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου