Έρευνα για την ελληνόφωνη ιστολογιόσφαιρα

Στα πλαίσια του μεταπτυχιακού στο Πάντειο, ο Ζαφείρης Καραμπάσης έκανε μια πρώτη καταγραφή χαρακτηριστικών των ελληνόφωνων bloggers. Τα αναλυτικά αποτελέσματα παρουσιάζονται στο ereuna.wordpress.com. Μια ωραία σύνοψη υπάρχει και στην Ελευθεροτυπία. Σταχυολογώ μερικά:

<...>O “τυπικός ελληνόφωνος blogger” είναι 30άρης άνδρας που μένει στην Αθήνα, έχει πανεπιστημιακή μόρφωση και εργάζεται. Χρησιμοποιεί κάθε ένα από τα παραδοσιακά μέσα (τηλεόραση, έντυπα, ραδιόφωνο) λιγότερο από 1 ώρα την ημέρα ενώ αντίθετα χρησιμοποιεί το internet για περισσότερο από 4 ώρες στο οποίο συνδέεται κυρίως από το σπίτι του μέσω DSL γραμμής.<...>
<...>Ανανεώνει το blog του όποτε κάτι τον εμπνέει δηλαδή 1-5 φορές την εβδομάδα, ξοδεύοντας για το σκοπό αυτό λιγότερες από 5 ώρες την εβδομάδα.<...>

Η έρευνα δεν μπορώ να πω ότι με εντυπωσίασε μεθοδολογικά, αντίθετα τη βρήκα κάπως ρηχή στην προσέγγιση. Έχει όμως το πλεονέκτημα ότι είναι η πρώτη για την Ελλάδα. Το πιο ενδιαφέρον συμπέρασμα υπάρχει στο παρακάτω, που αφορά όλα τα ιστολόγια και όχι μόνο τα ελληνόφωνα βέβαια.

<...>{υπάρχει τάση} υπερεκτίμησης του βαθμού στον οποίον τα blogs είναι διασυνδεδεμένα, διαδραστικά και προσανατολισμένα σε “εξωτερικά γεγονότα” και τη συνεπαγόμενη υποτίμηση της εξατομικευμένης, αυτο-εκφραστικής τους φύσης γεγονός που αποδίδεται στην τάση σχηματισμού μιας ιδιαίτερα επιδραστικής και διασυνδεδεμένης αλλά μικρής αναλογικά ομάδας από “Α-list” bloggers (Trammell & Keshelashvili, 2005) που συνήθως απασχολούν τους επιστήμονες και τους δημοσιογράφους<...>

Αυτό που θέλει να πει ο ποιητής σε απλά ελληνικά είναι ότι οι bloggers είναι στον (μικρο)κόσμο τους. Δηλαδή ενώ οι περισσότεροι bloggers νομίζουν ότι είναι όλοι διασυνδεδεμένοι αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι δημιουργούν μικρές κοινότητες που αλληλεπιδρούν σχεδόν αποκλειστικά μεταξύ τους, με τις πετυχημένες (A-list) να είναι πολύ μικρές σε αριθμό αλλά να έχουν μεγάλο ποσοστό των αναγνωστών. Δηλαδή η διασύνδεση των ιστολογίων μοιάζει με αυτή των αεροδρομίων και όχι με αυτή του οδικού δικτύου.
Τα περισσότερα αεροδρόμια είναι μικρά, τοπικά με λίγες πτήσεις από και προς ενώ ένας μικρός αριθμός έχει τεράστιο αριθμό συνδέσεων (Ελ. Βενιζέλος vs αεροδρόμιο Κοζάνης). Ακριβώς την ίδια εικόνα έχει και το internet, λίγα site έχουν σχεδόν όλη την κίνηση. Για να το επεκτείνω, όλα αυτά φαινόμενα περιγράφονται μαθηματικά που βασίζονται στη θεωρία δικτύων χωρίς κλίμακα (scale-free networks). Επιπλέον παραδείγματα είναι ο κανόνας του 80/20, δηλαδή 80% του τζίρου γίνεται από το 20% των πελατών ή 80% του έργου γίνεται στο 20% του χρόνου και άλλα παρόμοια. Το ωραίο γράφημα είναι από τον A. Barabasi, IEEE CONTROL SYSTEMS MAGAZINE, AUGUST 2007, p.42, και διαβάζουμε στην περιγραφή του:

Random and scale-free networks. The degree distribution of a random network follows a Poisson distribution close in shape to the
bell curve, telling us that most nodes have the same number of links, and that nodes with a large number of links don’t exist (a). Thus, a random
network is similar to a national highway network in which the nodes are the cities and the links are the major highways connecting
them. Indeed, most cities are served by roughly the same number of highways (c). In contrast, the power-law degree distribution of a scalefree
network predicts that most nodes have only a few links held together by a few highly connected hubs (b). Such a network is similar to
the air traffic system, in which a large number of small airports are connected to each other by means of a few major hubs (d).